İç Mekan Hava Kirliliği ve Sağlık
İç Hava Kalitesi (İHK), özellikle kapalı alan sakinlerinin sağlığı ve konforu ile ilgili olarak, binaların ve yapıların içindeki ve çevresindeki hava kalitesini ifade eder.
Bu bağlamda iç mekanlardaki yaygın kirleticileri anlamak ve kontrol etmek, iç mekan hava kalitesinden kaynaklanan sağlık sorunları riskini azaltmanıza yardımcı olabilir.
İç mekan hava kirleticilerinden kaynaklanan sağlık etkileri, maruziyetten hemen sonra veya muhtemelen yıllar sonra yaşanabilir.
Anında Etkiler
İç mekan hava kirliliğinin bazı sağlık etkileri, bir kirleticiye tek bir maruziyetten veya tekrarlanan maruziyetlerden kısa bir süre sonra ortaya çıkabilir. Bunlar göz, burun ve boğazda tahriş, baş ağrısı, baş dönmesi ve yorgunluk gibi etkilerdir. Bu tür ani etkiler genellikle kısa sürelidir ve tedavi edilebilir. Bazı durumlarda uygulanacak olan tek tedavi, eğer tanımlanabiliyorsa; kişinin kirliliğin kaynağına maruz kalmasını basitçe ortadan kaldırmaktır. Bazı iç mekan hava kirleticilerine maruz kaldıktan kısa bir süre sonra astım gibi hastalıkların semptomları ortaya çıkabilir, ağırlaşabilir veya kötüleşebilir.
İç mekan hava kirleticilerine ani tepki verme olasılığı, yaş ve önceden var olan tıbbi koşullar dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Bazı durumlarda, bir kişinin bir kirleticiye tepki verip vermediği, büyük ölçüde kişiden kişiye değişen bireysel duyarlılığa bağlıdır. Bazı insanlar, yüksek düzeyde maruziyetlerden sonra biyolojik veya kimyasal kirleticilere karşı duyarlı hale gelebilir.
Bazı ani etkiler, soğuk algınlığı veya diğer viral hastalıklardan kaynaklananlara benzerdir, bu nedenle semptomların iç mekan hava kirliliğine maruz kalmanın bir sonucu olup olmadığını belirlemek genellikle zordur. Bu nedenle belirtilerin ortaya çıktığı yer ve zamana dikkat etmek önemlidir. Örneğin, bir kişi bölgeden uzaktayken semptomlar kayboluyorsa; bu durum, o mekana bağlı kirleticilerin neden olduğuna dair önemli bir göstergedir. Bazı semptomlar, iç mekanlara yetersiz dış hava beslemesi veya iç mekanlarda yaygın olan ısıtma, soğutma veya nem koşullarından dolayı daha da kötüleşebilir.
Uzun dönem etkileri
Diğer sağlık etkileri, maruziyet meydana geldikten yıllar sonra veya yalnızca uzun veya tekrarlanan maruz kalma sürelerinden sonra ortaya çıkabilir. Bazı solunum yolu hastalıkları, kalp hastalığı ve kanseri içeren bu etkiler, ciddi şekilde zayıflatıcı veya ölümcül olabilir. Semptomlar fark edilmese bile evinizdeki iç hava kalitesini iyileştirmeye çalışmak önemlidir.
İç ortam havasında yaygın olarak bulunan kirleticiler birçok zararlı etkiye neden olabilirken, belirli sağlık sorunlarına neden olmak için hangi konsantrasyonların gerektiği veya maruz kalma sürelerinin kesinliği konusunda önemli bir belirsizlik vardır. İnsanlar ayrıca iç mekan hava kirleticilerine maruz kalmaya çok farklı tepki verirler. Evlerde bulunan ortalama kirletici konsantrasyonlarına maruz kaldıktan sonra hangi sağlık etkilerinin meydana geldiğini ve hangilerinin kısa süreler için meydana geldiğini daha iyi anlamak için araştırmalar sürmektedir.