Tüm faydalarından yararlanabilmemiz için havamızın temiz olması gerekse de, ne yazık ki, özellikle şehirlerde hava kirliliği hızla artıyor. Genellikle karbon monoksit, kükürt oksitler, nitrojen oksitler, hidrokarbonlar ve partikül madde (PM) gibi tehlikeli bileşikleri tespit edebiliyoruz.
Hava kalitesi söz konusu olduğunda PM2.5 ölçümü özellikle önemlidir. Ama nedir ve nasıl ölçeriz?
PM2.5 nedir?
PM2.5'i nasıl ölçeceğimizi öğrenmeden önce, bu bileşik hakkında daha fazla şey öğrenmeliyiz. PM2.5, çapı 2,5 mikrondan daha küçük olan partikül maddeyi tanımlar. Bu, bu tür parçacıkların insan saçı kalınlığından neredeyse 30 kat daha küçük olduğu anlamına gelir. PM10'un daha büyük partikül boyutuna sahip olmasına ve çok daha görünür olmasına rağmen PM2.5, boyutu nedeniyle insan akciğerlerine ve hatta kan dolaşımına girebilir ve bir dizi olumsuz sağlık durumuna neden olabilir. Üstelik bu kimyasal bol miktarda toksik madde içerir ve uzun mesafelere taşınabilir. PM2.5 esas olarak araç egzozu, elektrik santralleri ve orman yangınları gibi yanma kaynakları tarafından üretilir.
PM2.5 nasıl ölçülür?
Peki PM2.5 nasıl ölçülür? Bu bileşiğin miktarı genellikle bir aerosol örnekleyici veya bir PM2.5 monitör ile izlenir. Her iki cihaz da benzer şekilde çalışır, çünkü içerideki havayı çeker ve ardından bir filtrede bulunan PM2.5 konsantrasyonunu hesaplar. Sonuçlar, metreküp hava (μg/m3) başına bir mikrogram olarak aktarılır. Dünya Sağlık Örgütü kabul edilebilir PM2.5 seviyelerini yılda 10 µg/m³ ve 24 saatlik pencerede 25 µg/m³ olarak belirler.
Ancak PM2.5 neyi ölçer? Bu bileşiğin bileşimi oldukça karmaşıktır ve hem katı hem de sıvı parçacıklardan oluşur. Bununla birlikte, ana bileşenler genellikle organik madde, nitrat, sülfat, amonyum tuzu, karbon ve ayrıca bazı metal bileşikleri içerir. Bu listedeki kimyasalların çoğu insan sağlığı için tehlikelidir.
Tabii ki, PM2.5 ölçümleri hem iç hem de dış mekanlarda yapılabilir ve cihaz tipini ihtiyaçlarınıza göre eşleştirmelisiniz. PM2.5 seviyeleri çok yükseldiğinde, evde kaldığınızdan veya en azından yüzünüze koruyucu bir maske taktığınızdan emin olun. İç mekanlarda hava temizleyicileri de kullanabilirsiniz.