Sporcular ve Astım
İzleyiciler olarak spor etkinlikleri için heyecanlanıyoruz. Peki alerjilerin ve astımın sporcularla olan ilişkisini biliyor muyuz?
Olimpik sporcuların becerileri, her şeyin çok kolay görünmesini sağlar. Peki ya düzenli olarak alerji ve astımla uğraşanlar?
Olimpiyatlar ve Astım
Bir Olimpiyat sporcusunun becerileri bazen neredeyse insanüstü görünebilir. Yine de birçokları merak ediyor, astım gibi kronik bir durum performanslarını engellemez mi? British Journal of Sports Medicine'e göre astım, Olimpiyat sporcularının yaklaşık yüzde sekizini etkiliyor.
On yıllar önce, astımlı sporcuların sadece yarışmakla kalmayıp Olimpiyat Oyunlarını zirvede bitirmeleri neredeyse imkansız görünüyordu. Ama bugün durum böyle değil! Yıllar içinde gelişen tedavilerle birlikte tıbbi gelişmeler, elit sporcuların sahada başarılı olmalarını mümkün kıldı. Gerçekte, alerji ve astım ile yaşayan sporcular ile olmayanlar arasındaki farkı anlayamayabilirsiniz.
Spor Alerjileri
Alerjilerin eğlenceli olmadığını görmek için spor yapmanıza gerek yok. Yine de, eğer bir sporcuysanız kronik alerjiler sizi daha fazla etkileyebilir. Bunun nedeni, sporcuların genellikle hem iç hem de dış mekanlarda alerjenlere daha fazla maruz kalmalarıdır. Bunun bir nedeni, spor ve egzersiz sırasında sporcuların solunum hızlarının artmasıdır. Esasen, nefes alma hızı arttıkça, hava yoluyla daha fazla alerjen alımı potansiyeli de artar.
Sporla ilgili bazı alerjen tetikleyicileri şunları içerebilir:
- Çimenlerin üzerinde oynamak
- Havadkia kir ve toz
- Polen ve küf gibi havadaki alerjenler
Bu artan maruziyet, vücutta alerjik reaksiyonları tetikleyerek burun akıntısı veya tıkalı burun, kaşıntılı sulu gözler, hapşırma ve kurdeşen ile sonuçlanabilir. Bununla birlikte, antihistaminikler ve alerji iğneleri (immünoterapi) gibi tedaviler bu semptomlarla mücadele edebilir. Böcek sokmaları gibi bazı alerjik reaksiyonlar yaşamı tehdit edebilir ve anafilaksiye neden olabilir. Bu durumlarda, bir sporcunun her ihtimale karşı yakınlarda bir epinefrin oto-enjektörüne sahip olması gerekir. Epinefrin, anafilaksiyi durdurmak için kullanılan bir ilaçtır ve doktor tarafından reçete edilmelidir. Alerjiler teşhis edilip tedavi edildikten sonra, bir sporcunun performansında veya rekabet etme yeteneğinde önemli bir rol oynamaz.
Sporcular ve Astım
Astım, kelimenin tam anlamıyla, aktivite sırasında veya sonrasında nefesinizi tutmayı çok zorlaştırabilir. Ek olarak, egzersiz ve aşırı efor, hırıltı, sıkışma, öksürük, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi astım semptomları şiddetlendirebilir. Tipik olarak astımı olmayan kişiler bile egzersize bağlı astım yaşayabilir, bu nedenle sporcular sahada nefeslerini ve semptomlarını yakından izlemelidir.
Astım ciddi ve kronik bir durum olsa da, sporcuların rekabet etmesini engellemez. Astım teşhisi konulduktan ve uygun tedavi uygulandıktan sonra, spora katılmak solunum kaslarını ve akciğerleri güçlendirebilir.
Bir sporcunun astımında rol oynayabilecek bir faktör hava sıcaklığıdır. Soğuk havanın astım semptomlarını kötüleştirebileceğini biliyor muydunuz? Egzersiz yaptığınızda, vücudunuz daha fazla oksijene ihtiyaç duyduğu için nefesiniz hızlanır. Genellikle burnunuz yerine ağzınızdan hava almaya başlarsınız. Burnunuzdan nefes aldığınızda, kan damarları havayı ciğerlerinize ulaşmadan önce ısıtır ve nemlendirir. Havayı ağzınızdan soluduğunuzda, bu soğuk, kuru hava ısıtılmadan veya nemlendirilmeden doğrudan ciğerlerinize gider. Bu, semptomların kötüleşmesine neden olabilir.
Hava yollarımız sıvı ile kaplıdır ve kuru hava soluduğunuzda bu sıvı buharlaşır ve solunum yollarının kurumasına, tahriş olmasına ve şişmesine neden olabilir. Soğuk hava, solunum yollarındaki mukus üretimini de artırır. Bu ekstra mukus nefes almayı zorlaştırabilir ve hatta soğuk algınlığı veya solunum yolu enfeksiyonu kapma olasılığını artırabilir. Bu nedenle soğuk havalarda yarışan sporcuların antrenman ve maç günlerinde bir tedavi planının olması özellikle önemlidir.